W ramach monitoringu przyrody ożywionej, monitoruje się następujące elementy:
- Fenologię flory (17 gatunków)
- Nory (lis, borsuk)
- Wodopoje
- Zwierzęta kopytne (jeleń, dzik, sarna)
- Bobry
- Zwierzęta martwe
- Nietoperze (namiary za pomocą batcoderów)
- Owady (Pachnica)
- Mrowiska (inwentaryzacja co 2 lata)
- Płazy – migracje
- Płazy – godowiska
- Gady
- Dziuple
- Flora (różne gatunki w zależności od miejsc występowania)
- Ptaki wodne (metodyka polegająca na liczeniach ze stałych punków obserwacyjnych)
- Gniazd łabędzia niemego i krzykliwego
- Sowy (ze stałych punktów metodą nasłuchu)
- Wodniczki (określenie liczby śpiewających samców z transektów)
- Żurawia
- Zimorodka
- Gniazd ptaków drapieżnych (Bielik, Myszołów, Kanie, Trzmielojad).
Monitoring
przyrodniczy oparty jest na zbieraniu danych przez Służby Terenowe Wolińskiego Parku Narodowego. W tym celu wykorzystywane są urządzenia mobilne w jakie wyposażeni są leśniczowie, tzw. rejestratory leśniczego. Za ich pomocą, przy wykorzystaniu oprogramowania M-Las inżynier firmy Taxus, rejestrowane są na podkładzie mapowym przy użyciu technologii GPS wszystkie monitorowane gatunki, miejsca itd. Następnie, po podłączeniu urządzenia do komputera stacjonarnego, następuje transfer danych do bazy danych w Dyrekcji WPN. Dane dostępne są zatem niemal natychmiast po ich zarejestrowaniu. Do ich wizualizacji służy aplikacja korzystająca z silnika przeglądarki internetowej. Aplikacja ta, w zależności od nadanych uprawnień, daje możliwość wizualizacji danych na mapie, edycji tych danych, ich dodawania i usuwania, a także, co niezwykle korzystne, umożliwia zakładanie nowych warstw pomiarowych i ich eksportu do urządzeń mobilnych. Dzięki temu, system jest otwarty i daje możliwość reagowania na zmieniające się potrzeby natury przyrodniczej czy organizacyjnej. Aplikacja daje także możliwość generowania raportów, zarówno w postaci plików PDF jak i plików MS Excel, co umożliwia wyeksportowanie danych i dalsza ich obróbkę, czy wizualizację poza aplikacją.
Ponieważ kluczem do skutecznego prowadzenia działań ochronnych, jest doskonała znajomość posiadanych zasobów przyrodniczych, wiedza na temat występujących na terenie WPN gatunków i zagrożeń jakim podlegają, nie sposób przecenić roli, jaką odgrywa monitoring przyrodniczy. Określenie miejsc występowania gatunków pozwala zintensyfikować ochronę na tych obszarach, wiedza o zagrożeniach i tendencjach jakim podlega populacja, pozwala w porę zapobiegać niekorzystnym procesom i oddziaływaniom, a jeśli jest to niemożliwe, przynajmniej łagodzić ich skutki i negatywny wpływ. W połączeniu z prowadzonym monitoringiem ruchu turystycznego, oraz obserwacjami pracowników WPN, zgromadzona wiedza służy do podejmowania wielu decyzji – ważnych i istotnych z punktu widzenia dobrostanu powierzonej nam pod opiekę przyrody.
Więcej na temat monitoringu przyrodniczego w Wolińskim Parku Narodowym mogą Państwo dowiedzieć się z niniejszej broszury: Monitoring_ulotka
Opracował: Radosław Skórkowski
Foto: Marek Szwarc, Radosław Skórkowski