/ Published in FLORA, Na wesoło

Na wesoło

OLBRZYM I KARZEŁ
czyli słów kilka nie tylko o wzroście dwóch paproci

Cecha Długosz królewski Nasięźrzał pospolity
Sylwetka: dobrze zbudowana i rozłożysta drobna i szczupła
Wzrost: jak koszykarze NBA (do 2m.) poniżej miary zwanej “łokciem” (do 0.3 m.)
Gdzie najczęściej rośnie? lubi się chować w cieniu (cieniste lasy) lubi się opalać wśród traw (wilgotne łąki)
Liście: liczne o szer. do 40 cm. (podwójnie pierzaste) pojedyncze o szer. do kilku cm (jajowate)
“Kwiaty”: w górnej części liścia zarodnie ułożone kłosowato część liścia tworzy kłos zarodnionośny
Co je łączy? W przeciwieństwie do większości rodzimych paproci, których zarodnie zebrane są w kupki po dolnej stronie liści, u naszych DWÓCH WYBRAŃCÓW nastąpił wyraźny rozdział liścia na część odżywiającą oraz służąca rozmnażaniu. Wyglądają one tak osobliwie, że ten fakt natchnął wielu do poszukiwań KWIATU PAPROCI. Łączy je również to, że oba gatunki należą do roślin objętych ścisłą ochroną i można znaleźć na terenie Parku.
Portret pamięciowy

BRZOZA PŁOMIENNA zwana także Brzozą płomienistą

Co to za dziwo?

Jest to osobliwa forma należąca do gatunku brzoza brodawkowata (Betula verrucosa).

Co tu płonie?

Barwa wysuszonego drewna ma kolor jasnoróżowy, zbliżony do barwy płomienia, w czym różni się od biało-szarej barwy drewna typowej formy brzozy brodawkowatej. Poza tym kora drzewa jest bardzo głęboko spękana i często pokryta guzami.

Trzy w jednym?

Okazy brzozy płomiennej wyglądają jak kilka zrośniętych u nasady drzew. W rzeczywistości jest to jedno drzewo rozgałęziające się na kilka konarów tuż nad ziemią.

Gdzie jej szukać?

Należy uważnie rozglądać się wśród sosen na szlakach wiodących w kierunku morza na terenie Obwodu Ochronnego Wisełka, gdzie występuje kilka egzemplarzy. Na terenie Polski oprócz Wolina jedynie w okolicach Stargardu Szczecińskiego. Jeśli ktoś jej zechce szukać w świecie, może ją znaleźć jeszcze w górskich lasach Szkocji, południowej i środkowej Szwecji oraz byłej Czechosłowacji.

Poszukiwany: Niecierpek drobnokwiatowy niejaki Impatiens parviflora DC.

Rodzina: Balsamowate – Balsaminaceae

Rysopis:

Wzrost: do 60 cm
Kwiaty: drobne, żółte (z łacińskiego parvus=mały flos=kwiat)
Owoce: pękające torebki.

Jest ANTROPOFITEM tzn. że jego obecność we florze polskiej jest związana z człowiekiem.
Niektórzy nazywają go NEOFITEM, co znaczy ze jest „nowy”, bowiem z Azji Środkowej, gdzie jest jego ojczyzna przeprowadził się do Europy po XV w.
W jego ojczyźnie spotkać go można najczęściej w lasach liściastych oraz górskich lasach iglastych.
Po raz pierwszy w Europie widziany w ogrodzie botanicznym w Genewie w latach 30-tych XIX w, obecnie upodobał sobie wszelkie miejsca, gdzie gleby są zasobne w związki azotowe.
Jest bardzo drażliwy – gdy owocuje nawet lekkie potrącenie torebki powoduje jej eksplozyjny rozpad i rozrzucenie nasion na odległość 3-4 najbliższe metry.
Na terenie Parku rozprzestrzenia się w pobliżu osiedli ludzkich (Kawcza Góra w okolicach Międzyzdrojów, Wicko), wzdłuż szlaków turystycznych i dróg (m.in. Góra Gosań).

Co ma na sumieniu?

Ze względu na ekspansywny charakter wypiera z naturalnych ostoi rodzime „kwiatki”.

Przewidywana kara

Jako agresor, gdzie tylko się pojawi będzie sukcesywnie wyrywany.

Tekst:
mgr Iwona Kamińska

Na podstawie:
red. Stefan Białobok, 1979,,Nasze drzewa leśne- Monografie popularnonaukowe”, tom 7- „Brzozy”, PWN, Warszawa- Poznań
Ćwikliński E. 1976 ,,Rzadko spotykane okazy brzozy (Betula) w Wolińskim Parku Narodowym”, Rocznik Dendrologiczny, Vol. 29, 97-103, Warszawa